چه کسی اولین بار فال حافظ گرفت؟
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۷۱۶۷۵
آفتابنیوز :
شاید این پرسش در ذهن خیلیها باشد که نام حافظ چگونه با شب یلدا گره خورد؟ چرا فقط فال حافظ میگیریم و مثلا فال سعدی، فردوسی و یا مثلا مولانا نداریم؟ آیا مردم پیش از ظهور حافظ هم به فال اعتقاد داشتند؟
زدم این فال و گذشت اختر و کار آخر شد...
برخی شیوع فالهای گوناگون مانند کف بینی، شانه بینی، ماسه بند، تعبیر خواب و.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شاه شمشادقدان، خسرو شیریندهنان...
استخاره یا همان تفال به قرآن نیز یکی از مرسومترین روشهای تفال زدن است که پس از ظهور اسلام رایج شد و پس از آن نیز به دیگر آثار ادبی که تصور میشد، نویسندهاش بهرهای از کلام حق دارد، گسترش یافت. پس از ظهور حافظ، تفال به دیوان دیگر شاعران، بسیار کمتر و «دیوان حافظ» جانشین آنها شده است. سالها پس از درگذشت حافظ، تقدس شخصیت و شعر او بیشتر جلوهگر میشود و به مرور دیوانش نزد مردم احترام پیدا میکند.
محمدعلی اسلامی نُدوشن در پاسخ به این پرسش که چرا فال حافظ میگیریم، میگوید: «هیچکدام از شعرای ایرانی نتوانستهاند به اندازه حافظ و مانند حافظ این زبان کنایه و دوپهلو را داشته باشند؛ و چنانکه میدانید تمام غزلیات یک نوع حالت دوپهلو دارند به این معنی که دو نوع مفهوم میشود از این شعرها گرفت، این چیزی است که بسیار آمادگی دارد مانند فال در بیاید، زمانی که میتوان دو یا چند برداشت داشت، فرض کنید یک برداشت به طرف چپ یکی به طرف راست یکی به طرف زمین یکی به طرف آسمان... این ایهام و کنایهای که هست و برداشتهای مختلفی که ایجاد کرده شما را کمک میکند، خودتان برداشت کنید نه اینکه شعر به شما بگوید بلکه شما آن علاقه درونی خودتان را به حساب شعر میگذارید و آنچه را از زبان او میخواهید، بشنوید از زبان خودتان در واقع از درون خودتان میشنوید. بنابراین این یک مورد مهمی است که کمک کرده است به ابهام خاص حافظ!»
اسلامی ندوشن حافظ را شاعر عوام و خواص میخواند و میگوید: «این هم خاصیت حافظ است که هم خواص از او بهره بگیرند و هم اشخاص کمسواد؛ اشخاصی که به زحمت خواندن میدانند، دیوان او را با آواز بلند میخوانند و تسلی پیدا میکنند و این خاصیت همین کلمات و موسیقی کلام است که میتواند یک چنین حالت تسلی خاطر ببخشد و در عین حال مشکلترین شاعر فارسی شناخته شده و به صورت یک موجود معمایی او را در آغوش گرفته...»
که گرچه غرق گناه است میرود به بهشت...
درباره اینکه اولین بار از چه زمانی تفأل به حافظ مرسوم شد و چه کسی اولین بار فال گرفت، روایتهای متفاوتی وجود دارد. «ادوارد براون» در جلد سوم کتاب «تاریخ ادبیات ایران» اشاره میکند که پس از درگذشت حافظ، عدهای بر آن میشوند تا با تکفیر او از دفن پیکر «لسان الغیب» در گورستان ممانعت کنند و سرانجام نظر جمع اینگونه میشود تا با تفأل از کلام حافظ از خودش در این باره کمک بگیرند.
«براون» در کتاب خود آورده است: «این گروه پس از آن تمامی غزلهای حافظ را نوشتند و در سبدی ریختند و از کودکی میخواهند تا یکی را برگزیند و با کمال تعجب، پاسخی باورنکردنی و شگفت آور از حافظ میشنوند که بیتی از آن غزل این است:
قدم دریغ مدار از جنازه حافظ / که گر چه غرق گناهست، میرود به بهشت...
به نا امیدی از این در مرو بزن فالی...
حرفهایها برای فال حافظ آداب و رسوم خودشان را دارند. فالگیر حرفهای که معمولا «فالخوان» گفته میشود، رو به قبله مینشیند و دیوان را مانند کتابی مقدس در دست چپ نگاه میدارد و از صاحب فال میخواهد که نیت کند. سپس با سرِ انگشت بهطور تصادفی صفحهای را باز میکند. نخستین غزلی که در صفحه سمت راست میآید، غزل فال است و غزل بعدی هم «شاهدِ فال» است که به آن «پسفال» هم گفته میشود.
اگر غزل از صفحه قبل شروع شده باشد، به صفحه قبل رجوع میکنند و از آغاز، غزل را میخوانند. گاهی نخستین بیتی که میآید، گاهی بیتِ هفتم، گاهی تمامِ شعر و گاهی بیتِ مطلع را ملاک قرار میدهند. گاهی هم بیتهای اول تا سوم یا اول تا چهارم یا تمام آن را بهعنوان مکمل فال میخوانند. برخی نیز اعتقاد دارند که باید پیش از گرفتن فال وضو داشت و رو به قبله نشست و چشمها را بست و صلوات فرستاد. بعضی هم با خواندن فاتحه برای حافظ و گفتن عبارت «برسد به دست حافظ شیرازی» و فوت کردن به آسمان و سپس باز کردن دیوان، فال میگیرند.
از جمله باورهای عامیانه این است که هنگام گرفتن فال، به علایق حافظ مانند شاهچراغ یا آب رُکنآباد یا معشوقهاش «شاخ نبات» او را قسم میدهند؛ که البته شاخ نبات معشوقه حافظ نبوده و در دیوان به این معنی بهکار نرفته است.
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: فال حافظ محمدعلی اسلامی ندوشن شب یلدا فال حافظ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۷۱۶۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیرمغان را با صدای علیرضا عصار و با شعر حافظ بشنوید
پیرمغان نام آهنگی است از علیرضا عصار که براساس غزلی از حافظ اجرا شده است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، علیرضا عصار خواننده موسیقی پاپ، ترانهی «پیر مغان» را با شعری از حافظ و سبزه منصور منتشر کرده است. در واقع این اثر دو بخش دارد که بخش نخست آن با شعری از سبزه منصور اجرا و در بخش دوم آن غزلی از حافظ خوانده میشود.
جایزه یک میلیارد تومانی برای بهترین گروه موسیقی / علیرضا عصار در مقام داورعصار درباره این اثر نوشته است: ترانه «پیر مغان» را با آرزوى روزهاى روشن و به امید شنیدن خبرهاى خوب با عشق به شما عزیزان تقدیم میکنم.
در اجرای این اثر بهرام آقاخان گیتار نایلون و دارا دارایی گیتار باس، پویا نیکپور پیانو، همایون نصیری پرکاشن و رضا عسگرزاده دودوک مینوازند.
میکس و مسترینگ این اثر را پویا نیکپور انجام داده است.
انتهای پیام/